Historia Reformacji obfituje w tzw. Konfesje (z łac. wyznanie), czyli wyznania wiary poszczególnych Kościołów protestanckich. Konfesje, to dokumenty teologiczne zawierając najważniejsze zasady wiary, często z krótkim ich omówieniem i odnośnikami do Pisma Świętego. Ogłaszanie konfesji stało się niezbędnym elementem wyznaczania zasad wiary i porządku teologicznego licznym, nowo powstającym kościołom. Konfesje stały się koniecznością po oficjalnym zerwaniu z Kościołem Katolickim (a ściślej, po odrzuceniu przez Kościół Rzymski reformy opartej na Słowie Bożym).
Konfesje są podsumowaniem czasu poszukiwania, systematyzowania i zrozumienia przekazu i nauki Biblii. Ponieważ powstało wiele tekstów konfesyjnych - jestem zmuszony przedstawić tu tylko kilka z nich...
Konfesja augsburska > pełny tekst
Confessio Augustana – podstawowa i pierwsza księga wyznaniowa luteranizmu, napisana przez Filipa Melanchtona i ogłoszona na sejmie Rzeszy w Augsburgu 25 czerwca 1530 roku w obecności cesarza Karola. Od tytułu wyznania biorą swoją nazwę Kościoły ewangelicko-augsburskie. W reakcji na Konfesję Augsburską strona katolicka przygotowała jego Konfutację (Obalenie), na którą Melanchton odpowiedział Obroną Wyznania Augsburskiego.
Konfesja została napisana w pełnych napięcia okolicznościach - po nieudanej próbie porozumienia w kwestii Wieczerzy Pańskiej między Lutrem a Zwinglim (dyskusja w Marburgu, IX 1529r.). Chociaż konfesja została napisana przez znakomitych teologów min.: Melanchtona, Spalatina, czy Agricolę. Luter nie krył pewnej krytyki wobec nadmiernie – jego zdaniem – ugodowej postawy Melanchtona, a zwłaszcza pominięcia artykułów, np. o papiestwie, czyśćcu, odpustach czy kulcie świętych. Mimo tego Luter pozytywnie oceniał Wyznanie Augsburskie.
Dwie tzw. Konfesje Helweckie
Gdy Zwingli zginął w walkach, które Zurych prowadził przeciw katolickim kantonom Szwajcarii (bitwa pod Kappel, 1531r.), następca Zwingliego, Heinrich Bullinger, oraz teologowie, którzy podzielali przekonania teologiczne Zwingliego włożyli wiele pracy, aby zachować swój dorobek teologiczny i w miarę możliwości dojść do porozumienia z luteranami. W wyniku ich wysiłków powstały obie konfesje szwajcarskie, które w bardzo wyraźny sposób określają fundament Kościoła - Pismo Święte. Istotny wpływ na Kościoły Reformowane we Francji, Szkocji, na Węgrzech (gdzie kalwinizm objął 90% społeczeństwa) i w Polsce, gdzie została zaadaptowana do potrzeb polskich Kościołów Reformowanych i ukazała się jako Konfesja Sandomierska.
Konfesja sandomierska > pełny tekst
Konfesja sandomierska, zwana także Konfesją polską, albo Wyznaniem Wiary Powszechnej Kościołów Chrześcijańskich Polskich z roku 1570 – ułożona w 1566 r. na podstawie II Konfesji Helweckiej i zatwierdzona w 1570 roku. Składa się z 30 rozdziałów. U genezy Konfesjii Sandomierskiej stoją prawdopodobnie dwie okoliczności. Pierwszą z nich było poszukiwanie dokumentu wyznaniowego, który pomógłby przezwyciężyć skutki kryzysu zapoczątkowanego przez antytrynitarzy i wykrystalizować oblicze teologiczne Kościoła. Tekst Bullingera spełniał w zupełności nadzieje polskich teologów. Drugą okolicznością była interpretacja niezbyt jasnych słów Zygmunta Augusta wygłoszonych 1569r. na sejmie Unii Lubelskiej. Zrozumiano je jako zachętę do połączenia Kościołów ewangelickich w Rzeczypospolitej do czasu kolejnego sejmu w oparciu o jedno wyznanie wiary, co miałoby ułatwić zwołanie soboru narodowego i założenie Kościoła narodowego.
Konfesja Belgijska > pełny tekst
Belgijskie Wyznanie Wiary (Konfesja Belgijska) zostało przygotowane przez Guida de Bres, kaznodzieję Kościołów Reformowanych w Holandii w 1561 roku na bazie wcześniejszych wyznań wiary Kościołów francuskich (Confessio Gallicana). Łacińska nazwa to Confessio Belgica, przy czym "Belgica" oznaczało całe Niderlandy. Wyznanie jest częścią Trzech Form Jedności, które zawiera: Konfesję belgijską, Katechizm Heidelberski oraz Kanony z Dordrechtu. Konfesja Belgijska kładzie akcent na natchnienie Pisma Świętego, odrzucenie apokryfów, wiarę w Trójcę, prawdziwość Wcielenia - Jezusa oraz na znaczenie Chrztu.
Oczywiście przykładem tekstu konfesyjnego jest również Instituto Christianae Religionis - Jana Kalwina, czy Katechizm Heidelberski. Przykłady można mnożyć. Potraktujmy teksty konfesyjne jak duchową spuściznę naszych Ojców w wierze... którzy przekazali nam to, w co sami wierzyli i za co niejednokrotnie położyli swoje życie.