Szukaj na blogu

17 września 2013

Niesamowite kobiety reformacji

Zbyt często podręczniki historii skupiają się wyłącznie na Luterze, Kalwinie, Melanchtonie, i innych mężach okresu reformacji. 
Zbyt rzadko zwracają uwagę na kobiety, które stały u boku reformatorów. Dlatego chciałbym dziś przedstawić w zarysie sylwetki kilku najbardziej znanych i wpływowych kobiet okresu reformacji. Mam nadzieję, że będzie to ciekawa lektura.

Niemcy

Katherine von Bora
Była zakonnica, która poślubiła Marcina Lutra. Byli małżeństwem przez 21 lat i mieli sześcioro dzieci. Jej błyskotliwy język, humor i upór dobrze współgrały z charakterem Marcina. Zarządzała domem (często pełnym studentów), który posiadał duży ogród i wiele zwierząt gospodarskich, a także prowadziła browar! To ona zapewniała pieniądze i dbała o utrzymanie rodziny. Marcin nazywał ją "Moja pani Kate".

Katharina Schutz Zell
Była żoną Matthew Zell Strasburga i razem z nim służyła. Rozwinęła posługę kobiet, opublikowała księgę Psalmów, aby kobiety mogły śpiewać. Grała wiodącą rolę w organizowaniu pomocy dla 150 ludzi wygnanych w czasie zamieszek religijnych ze swoich miast. Pisała biblijne zachęty do żon i dzieci, które wygnani pozostawili. Podczas wojny chłopskiej organizowała w Strasburgu pomoc dla 3000 uchodźców przez okres sześciu miesięcy.

Ursula von Münsterberg
Wnuczka króla Jerzego z Podiebradów. Ursula była zakonnicą w klasztorze we Freibergu w Saksonii. Dokładała starań, aby klasztorny kapelan, który był zaznajomiony z Lutrem, przemycał książki Lutra do klasztoru. Rozczarowana klasztorem sporządziła dokument w którym uzasadniła powody swojej rezygnacji z życia zakonnego. Miało to ogromny wpływ na protestanckie spojrzenie na sens i zasadność istnienia zakonów.

Argula von Grumbach
Szlachcianka Bawarska, pierwsza protestancka pisarka, publikowane przez nią listy i wiersze w obronie Marcina Lutra oraz jego współpracownika Filipa Melanchtona wywołały kontrowersje i stały się bestsellerami. Jest znana dzięki zaskarżeniu Uniwersytetu Ingolstadt i odważnemu wystąpieniu przeciwko aresztowaniu luterańskiego studenta. Jako jedna z niewielu kobiet w tym czasie otwarcie głosi swoje poglądy.

Elisabeth Cruciger
Pochodziła z Pomorza. Po opuszczeniu klasztoru w roku 1522 lub 1523 poślubiła Caspara Crucigera. Był to pierwszy oficjalny ślub protestancki. Była przyjaciółką Katie i Marcina Luter. Była zaangażowana w wiele dyskusji teologicznych a Filip Melanchton uważał ją za wyjątkowo światłą kobietę. W 1524 roku napisała pierwszy protestancki hymn >posłuchaj na YouTube<, który wywołał liczne kontrowersje, ponieważ nie było w zwyczaju, aby kobiety komponowały!

Francja i Niderlandy

Jeanne d'Albret
Była królowa Nawarry i wpływowy przywódca ruchów hugenockich we Francji. Zaprosiła reformowanych kaznodziejów, do Nawarry. W 1560 roku publicznie zadeklarowała swoje przywiązanie do kalwinizmu.

Ursula Jost
Była wpływową kobietą wśród anabaptystów w Strasburgu. Napisał książkę zawierającą jej prorocze wizje o zbliżającym się wyroku Boga, który nadchodzi na mieszkańców miasta.

Idelette de Bure
Była wdową z trójką dzieci, gdy wyszła za mąż za Jana Kalwina. Skromna i pobożna, czuwała nad słabym zdrowiem męża, który kochał ją głęboko. Idelette urodziła Kalwinowi syna, który wkrótce po urodzeniu zmarł. 9 lat później zmarła również i ona. Kalwin na zawsze już pozostał samotny.

Marie Dentière
Pochodziła z rodziny drobnoszlacheckiej. Po opuszczeniu klasztoru augustianów w Tournai uciekła do Strasburga i wyszła za mąż za Simona Roberta. Wraz z mężem zaangażowała się w szerzenie reformacji na wschód od Genewy. Po śmierci męża poślubiła Antione Froment, zwolennika reformatora Williama Farela. Marie napisał anonimowy pamflet by przekonać mieszkańców Genewy do reformacji. Gdy ostatecznie Genewa została protestancką republiką, Marie napisała książkę opowiadającą historię reformacji w Genewie.

Anglia

Jane Grey
Lady Jane, królowa Anglii zwana "królową dziewięciu dni". W wieku 14 lat pisała listy do reformatora Heinricha Bullingera. Po objęciu tronu Anglii przez Marię Tudor, która namawiała (bezskutecznie) Jane do przejścia na katolicyzm, by w ten sposób ocalić życie, Jane jako wierna protestantka została 2 lutego 1554 ścięta w londyńskiej Tower.

Katarzyna Parr
Królowa-małżonka Anglii i Irlandii, ostatnia, szósta żona króla Henryka VIII. Katarzyna Parr nie bała się wykorzystać swojej pozycji aby krzewić ewangelię – w 1545 roku wydała książkę "Modlitwy i rozmyślania", które miały skłaniać do przyjmowania cierpienia w pokorze, ukazywać próżność tego świata oraz przypominać o szczęściu wiekuistym. Kolejną książką był "Lament grzesznika", gdzie królowa nawoływała prostych ludzi do czytania Pisma Świętego. Królowa nie tylko zalecała czytanie Biblii, ale także sama ją studiowała wraz ze swoimi damami, co było niedozwolone.

Wszystkie z tych kobiet pragnęły ujrzeć triumf reformacji i dobrą nowiną ewangelii przezwyciężyć sprzeciw zarówno w kościele, jak i poza nim. 
One nie tylko obserwowały reformację, 
one w niej uczestniczyły.